Ta psèphidôta tès Dèlou

Όταν ανακαÎ'ύφθηκαν τα αρχαία ψηφιδωτά στις παÎ'αιές ανασκαφές, ήδη από τον 17ο Î±Î¹. στην ΙταÎ'ία, τις περισσότερες φορές αποκοÎ'Î'ήθηκαν και αφαιρέθηκαν από το κτήριο στο οποίο ανήκαν. Οι συÎ'Î'έκτες εκτιμούσαν ιδιαίτερα τους εικονογραφημένους πίνακες των ψηφιδωτών ως κατάÎ'οιπα της αρχαίας ζωγραφικής ή διακο­σμούσαν με αυτούς το δάπεδο των νεόδμητων παÎ'ατιών τους. Και στις δύο περιπτώσεις, διατηρείτο μόνο το αποκοÎ'Î'ημένο τμήμα, ενώ το υπόÎ'οιπο, που αφηνόταν κατά χώραν, ήταν καταδικασμένο, αργά ή γρήγορα, να καταστραφεί. ΜεγάÎ'ες συÎ'Î'ογές ψηφιδωτών συγκροτήθηκαν μέχρι το πρώτο μισό του 20ου Î±Î¹., στα μεγάÎ'α μουσεία των πρωτευουσών των δυτικών χωρών καθώς και στην Καρχηδόνα και στην Αντιόχεια. Αντιθέτως, τα δάπεδα της ΔήÎ'ου, που ανακαÎ'ύφθηκαν ήδη από τις πρώτες ανασκαφές του 19ου Î±Î¹., αφέθηκαν στην αρχική τους θέση και μόνο σπαράγματα προερχόμενα από τον όροφο των οικιών μεταφέρθηκαν στο μουσείο. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν και εκτέθηκαν στο μουσείο εÎ'άχιστοι πίνακες, που κινδύνευαν από την παραμονή τους στο χώρο. Ούτε αυτοί όμως έφυγαν από το νησί, όπως για παράδειγμα ορισμένα γÎ'υπτά, που φυÎ'άσ­σονται σήμερα στο Εθνικό ΑρχαιοÎ'ογικό Μουσείο στην Αθήνα. ÎŒÎ'α τα ψηφιδωτά της ΔήÎ'ου βρίσκονται στο νησί και, στη συντριπτική Ï€Î'ειοψηφία τους, στην αρχική τους θέση, προστατευμένα σε ένα εξαιρετικό περιβάÎ'Î'ον καθώς οÎ'όκÎ'ηρο το νησί αποτεÎ'εί προστατευόμενο αρχαιοÎ'ογικό χώρο. Το πρώτο αυτό χαρακτηριστικό των ψηφιδωτών της ΔήÎ'ου επιτρέπει τη μεÎ'έτη τους μέσα στο αρχιτεκτονικό τους Ï€Î'αίσιο. Το δεύτερο χαρακτηριστικό τους έγκειται στο γεγονός ότι είναι ταυτόχρονα ποÎ'υάριθμα και στη συντριπτική τους Ï€Î'ειοψηφία σύγχρονα, καθώς κατασκευάστηκαν σε μια σχετικά σύντομη χρονική περίοδο, μεταξύ του 130 και του 68 Ï€.Χ. ΑποτεÎ'ούν Î'οιπόν ένα μοναδικό σύνοÎ'ο για τη μεÎ'έτη του ψηφι­δωτού, όπως και για τη μεÎ'έτη του αρχιτεκτονικού διακόσμου της εÎ'Î'ηνιστικής εποχής, σε συσχετισμό με τις ζωγραφικές παραστάσεις και τα επιχρίσματα των ίδιων κτηρίων.